مهاجران و انتخابات ۲۰۲۳ ترکیه
تستانتخابات ریاست جمهوری و پارلمان در ترکیه بسیاری از نگاه‌ها را به خود جلب کرده است. در بیست و یکمین سال حضور رجب طیب اردوغان در راس قدرت در ترکیه ۶ حزب اپوزیسیون ترکیه در ائتلافی بی سابقه گرد هم آمدند تا به گفته خودشان به دوران اردوغان خاتمه دهند. این ائتلاف به مسائلی نظیر تقویت دموکراسی در ترکیه، استقلال نهادهایی نظیر قوه قضائیه و بانک مرکزی، تقویت غرب‌گرایی در سیاست خارجی و مواردی از این دست را در اولویت برنامه‌های خود قرار داده‌اند. اردوغان نیز در مقابل تلاش دارد با تاکید بر کارنامه خود و نیز تاکید بر شخصیت کاریزماتیک و اقتدارگرای خود بار دیگر در قدرت باقی بماند. در این نوشتار به اهمیت مهاجران مختلف در انتخابات ترکیه اشاره خواهد شد چرا که مسائلی نظیر مشارکت دیاسپورای ترک در انتخابات، مطرح شدن پناهجویان و اتباع خارجی در شعارهای انتخاباتی و میل به مهاجرت در میان جوانان به علت نارضایتی از شرایط فعلی کشور بسامد بالایی در کمپین‌های انتخاباتی داشته است. نزدیکی رقابت در انتخابات، که بر اساس نظرسنجی‌ها قیلیچداروغلو با اندکی اختلاف پیشتاز است، باعث شده بسیاری از رسانه‌ها نقش‌آفرینی انتخاباتی دیاسپورای ترک‌های را بسیار مهم ارزیابی کنند.
فضای داغ انتخابات در ترکیه محلی است که از دیاسپورای ترک ساکن اروپای غربی، تا خریداران خارجی مسکن در ترکیه و پناهندگان، و نیز جوانان جویای مهاجرت، در آن دخیل هستند.
انتخابات ریاست جمهوری و پارلمان در ترکیه بسیاری از نگاه‌ها را به خود جلب کرده است. در بیست و یکمین سال حضور رجب طیب اردوغان در راس قدرت در ترکیه 6 حزب اپوزیسیون ترکیه در ائتلافی بی سابقه گرد هم آمدند تا به گفته خودشان به دوران اردوغان خاتمه دهند. این ائتلاف به مسائلی نظیر تقویت دموکراسی در ترکیه، استقلال نهادهایی نظیر قوه قضائیه و بانک مرکزی، تقویت غرب‌گرایی در سیاست خارجی و مواردی از این دست را در اولویت برنامه‌های خود قرار داده‌اند. اردوغان نیز در مقابل تلاش دارد با تاکید بر کارنامه خود و نیز تاکید بر شخصیت کاریزماتیک و اقتدارگرای خود بار دیگر در قدرت باقی بماند. در این نوشتار به اهمیت مهاجران مختلف در انتخابات ترکیه اشاره خواهد شد چرا که مسائلی نظیر مشارکت دیاسپورای ترک در انتخابات، مطرح شدن پناهجویان و اتباع خارجی در شعارهای انتخاباتی و میل به مهاجرت در میان جوانان به علت نارضایتی از شرایط فعلی کشور بسامد بالایی در کمپین‌های انتخاباتی داشته است. نزدیکی رقابت در انتخابات، که بر اساس نظرسنجی‌ها قیلیچداروغلو با اندکی اختلاف پیشتاز است، باعث شده بسیاری از رسانه‌ها نقش‌آفرینی انتخاباتی دیاسپورای ترک‌های را بسیار مهم ارزیابی کنند.
مهلت شرکت دیاسپورای ترک در انتخاب از 27 آوریل تا 9 می بوده و اکنون اتمام یافته است و آرا جهت شمارش به ترکیه منتقل شده است. انتخابات داخلی ترکیه نیز روز یکشنبه 24 اردیبهشت ماه خواهد بود.
اهمیت مشارکت انتخاباتی دیاسپورای ترکیه
به گزارش وزارت امور خارجه ترکیه، در مجموع بیش از 6.5 میلیون ترکیه‌ای در خارج از مرزهای این کشور زندگی می‌کنند که از این تعداد در حدود 5.5 میلیون نفر آن ساکن اروپای غربی هستند . بیش از 3.4 میلیون شهروند ترکیه ساکن در 73 کشور واجد شرایط شرکت در انتخابات ریاست جمهوری و پارلمان در سال 2023 هستند . بخش عمده دیاسپورای ترکیه در اروپای غربی، خصوصا در آلمان، ساکن است، جایی که در دهه 1960 میزبان نیروی کار مهاجر ترکیه‌ای برای پروژه بازسازی بعد از جنگ جهانی دوم بوده است. تنگاتنگ بودن رقابت میان نامزدهای انتخابات باعث شده هر جناح مصرانه به دنبال جلب آرای دیاسپورای ترکیه باشد.
در سال‌های اخیر اقداماتی جهت تسهیل مشارکت دیاسپورای ترکیه انجام شده که منجر به افزایش مشارکت انتخایاتی آن‌ها شده است. بین سال‌های 1987 تا 2011 میزان آرای دیاسپورا حدود 270 هزار نفر و یا کمتر بود چرا که راه‌های مشارکت دیاسپورا بسیار محدود بود. در سال 2012 قانون حق رای فراملی تصویب و به گروه‌های دیاسپوریک مشارک سیاسی اعطا شد و از این تاریخ به بعد در بسیاری از شهرهای محل زندگی دیاسپورا حوزه‌های رای‌گیری شکل گرفت. به گزارش دویچه ووله، در دور فعلی انتخابات 1.7 میلیون نفر در خارج از کشور در انتخابات شرکت کرده‌اند که در مقایسه با 1.4 میلیون نفر در انتخابات دور قبل با افزایش مواجه بوده است . این افزایش در مشارکت نشان‌دهنده اهمیت فزاینده این انتخابات در میان ترک‌ها است.
از سال 2010 منابع دولتی قابل توجهی به گسترش ارتباط با دیاسپورا اختصاص یافته و سازمانی دولتی برای ارتباط‌گیری با دیاسپورا و تقویت اجتماعات و هویت دیاسپوریک ایجاد شده است . ملاک‌های دیاسپورا برای رای دادن ممکن است اندکی نسبت به شهروندان ساکن ترکیه متفاوت باشد. به طور مثال وجهه بین‌المللی و قدرت دیپلماتیمک ترکیه در مناسبات بین‌المللی برای دست کم بخشی از دیاسپورا وزن قابل توجهی دارد. به گفته تورگات اوزل پژوهشگر علوم سیاسی از هامبورگ، به طور تاریخی دست کم بخشی از دیاسپورای ترکیه بیشتر به احزاب راست میانه و یا محافظه کار متمایل بوده است. حزب عدالت و توسعه یا AKP نیز معمولا در خارج از کشور از حمایت برخوردار بوده است؛ به طور مثال در سال 2014 62.5 درصد آرا خارج کشور را دریافت کرده است . اردوغان و حزب عدالت و توسعه علاوه بر این که ارتباط با دیاسپورا را سازمان‌یافته‌تر و نهادمند کرد، تا کنون تلاش داشته به صورت گزینشی و متناسب با هویت سیاسی-فرهنگی این حزب به بخش ملی-مذهبی دیاسپورای ترک نزدیک شود. کمال بوزای ، پژوهشگر، در مورد محبوبیت اردوغان در میان دیاسپورا می‌گوید که بسیاری از نیروی کار مهاجر ترکیه‌ای ساکن آلمان از مناطق فقیر و سنتی جامعه می‌آیند و این امر باعث می‌شود جذب گفتمان ملی‌گرایی اسلامی اردوغان شوند. او همچنین به این امر اشاره می‌کند که ادغام نشدن در امور سیاسی و اجتماعی آلمان، مواجه با تبعیض، اسلام‌هراسی و ترک-هراسی در کشور مقصد در کنار میل به هویت‌یابی و مشارکت سیاسی می‌تواند انگیزه‌ای برای رای‌دهندگان به اردوغان باشد .
با این وجود کنشگری دیاسپورای ترکیه‌ای در سال‌های اخیر دستخوش تغییراتی شده است. مسائلی نظیر مهاجرت جوانان، فعالان سیاسی و روشنفکران با گرایش سکولار، نارضایتی گروه‌های اقلیت نظیر علوی‌ها و کردها، و نارضایتی گروه‌هایی که در انزوای سیاسی به سر می‌برند، خصوصا پس از کودتای سال 2016، منجر به تقویت مخالفت سیاسی در میان دیاسپورا شده است . در سال‌های اخیر احزاب شرکت کننده در ائتلاف نیز سعی کرده‌اند به طور فعالانه به دیاسپورا نزدیک شوند. از جمله این اقدامات می‌توان به تاسیس دفاتر نمایندگی در کشورهای مختلف و تلاش برای عضوگیری، خصوصا در میان آن بخشی از ترکیه‌ای‌های ساکن اروپا که تا کنون انگیزه‌ی چندانی برای مشارکت در انتخابات نداشته‌اند، و تعیین نماینده‌ای در امور فراملی در پارلمان توسط حزب جمهوری خلق یا CHP اشاره کرد. (پیشین)
نگرش منفی نسبت به پناهندگان
رشد احساسات منفی نسبت به پناهندگان به یکی از مسائل اجتماعی عمده در ترکیه تبدیل شده است و در جریان کمپین‌های انتخاباتی نیز بسیار مورد توجه قرار گرفته است. این واقعیت که ترکیه با یکی از بزرگترین بحران‌های چند دهه اخیر خود درگیر است منجر به افزایش برخورد میان ترکیه‌ای‌ها و پناهندگان شده است. این مسئله خصوصا به این علت تشدید می‌شود که پناهجویان با دستمزد بسیار کمتر و بدون درخواست بیمه حاضر به انجام کار هستند. بنا به آخرین داده‌ی منتشر شده توسط آژانس پناهندگان سازمان ملل متحد، ترکیه در سال 2023 میزبان حدود 3.5 میلیون پناهنده سوری بوده است. علاوه بر این، حدود 340 هزار نفر نیز از سایر ملیت‌ها در ترکیه تحت حمایت بین‌المللی هستند . در مجموع حدود چهار میلیون پناهنده در ترکیه وجود دارد که بیشترین تعداد پناهنده در یک کشور است. دولت فعلی ترکیه به ریاست رجب طیب اردوغان در عرصه‌های بین‌المللی با افتخار از پذیرش پناهجویان در ترکیه صحبت کرده و اظهار داشته است که «کشورهایی مانند ما که در همسایگی مناطق بحران‌زده هستند بار اصلی مهاجران و پناهندگان را به دوش می‌کشند، نه کشورهای توسعه‌یافته‌ای که صدای بلندی در این زمینه دارند».
در مقابل قیلیچداروغلو، رهبر ائتلاف مخالفان، در جریان رقابت‌های انتخاباتی گفته است که قصد دارد حدود 2 میلیون سوری را ظرف مدت 2 سال به صورت داوطلبانه به سوریه بازگرداند. قلیچداروغلو همچنین اشاره داشته که این امر نه نوعی کنش دفعی و نژادپرستانه؛ بلکه به صورت مرحله به مرحله و در همکاری با دولت سوریه خواهد بود . این مسئله در شرایطی مطرح شده است که عضویت دوباره سوریه در اتحادیه عرب و صحبت از پروژه بازسازی سوریه از مهمترین مسائل منطقه است. او در جایی دیگر اظهار داشته است: «اکنون هر فروشنده، کشاورز، کارگر و بی‌کار در ترکیه در مقایسه با حمایتی که پناهندگان سوری دریافت می‌کنند محروم محسوب می‌شود». بسیاری تفاهم‌نامه‌ای که در سال 2016 میان ترکیه و اتحادیه اروپا امضا شده است را علت وجود تعداد زیاد پناهنده در این کشور می‌دانند. بسیاری از تحلیل‌گران معتقدند سیاست اردوغان در رابطه با پناهجویان سوری بر اساس یک بده-بستان سیاسی با اروپا است؛ بسیاری نیز وعده قلیچداروغلو را غیرواقع‌گرایانه و ناممکن ارزیابی می‌کنند.
وضعیت خرید املاک توسط مهاجران و خارجی‌ها
قلیچداروغلو در جریان کمپین انتخاباتی‌اش ضمن مخالفت با خرید املاک در ترکیه توسط اتباع خارجی اظهار داشته در صورت پیروزی در انتخابات این امر را برای یک بازه زمانی چند ساله و تا پایین آمدن قیمت‌ها متوقف کند. تا کنون سیاست فروش خانه به خارجی‌ها در جهت جذب سرمایه خارجی بوده و یکی از مشوق‌های این سیاست اعطای تابعیت بوده است. افزایش قابل توجه قیمت مسکن در ترکیه تا حدی ناشی از تورم فزاینده در این کشور بوده است اما علاوه بر این حضور قابل توجه خریداران خارجی در بازار مسکن ترکیه نیز به این امر دامن زده است. ویژگی‌های بازار مسکن نظیر محدودیت عرضه و همچنین اهمیت اجتماعی و تاثیر آن بر زیست شهروندان منجر به پررنگ شدن این بحث در جریان انتخابات شده است. ایرانی‌ها با 10,056 خانه خریداری شده نیز از جمله خریداران ملک در ترکیه بودند و در سال 2021 رتبه اول در ملیت‌های خریدار خانه در ترکیه را به خود اختصاص داده‌اند. علاوه بر ایرانی‌ها، در سال‌های اخیر شهروندان روسیه نیز در بازار مسکن ترکیه حضور پررنگی داشته‌اند و با خرید 16,312 خانه در سال 2022 رتبه اول را کسب کردند. عراق، آلمان و قزاقستان از دیگر ملیت‌های خریدار خانه در ترکیه هستند .
ناامیدی نسبت به اوضاع کشور و میل به مهاجرت در میان جوانان
یکی از مهمترین مسائل مطرح شده در جریان انتخابات فعلی ترکیه نگرش نسل زد نسبت به مسائلی نظیر آینده دموکراسی در ترکیه، سکولاریسم، ارتباط با غرب، سبک زندگی و دغدغه‌هایی نظیر اشتغال و وضعیت اقتصادی است. قیلیچداروغلو در پاسخ به خبرنگار دویچه ووله گفت «ما محیطی مناسب برای اشتغال و کسب درآمد برای جوانان در ترکیه فراهم می‌کنیم. این گونه به رفتن فکر نمی‌کنند و در کشور خود باقی می‌مانند». این در حالی است که به گفته این خبرنگار، بسیاری از جوانان ترکیه نسبت به آینده خود در کشورشان بیم‌ناک و ناامید بوده و تمایل بالایی به مهاجرت دارند.
نتیجه این انتخابات می‌تواند سیاست در ترکیه را با تغییرات اساسی مواجه کند. با این حال سوای این که چه نتیجه‌ای حاصل شود، به نظر می‌رسد تقسیم‌بندی‌ها و گفتمان‌های موجود تاثیر دیرپایی در سیاست ترکیه از خود بر جای بگذارند.
نظرات کاربران
- هنوز نظری ارسال نشده است
پیغام خود را بگذارید
مطالبی که در رابطه با این موضوع منتشر شده است
مطالب مشابه
مشروح برخی از مهمترین اظهارنظرهای دکتر بهرام صلواتی در...
1402 / 05 / 14
- 1187
مهاجران و انتخابات ۲۰۲۳ ترکیه
1402 / 02 / 24
- 1419
خواست 900 میلیون نفر برای مهاجرت در سال 2021
1401 / 11 / 05
- 1640
تضاد عمل با سیاست اعلامی
1401 / 11 / 04
- 1681
نشست رونمایی از سالنامه مهاجرتی ایران ۱۴۰۱
1401 / 09 / 29
- 2331
عدالت و جاه طلبي؛ محور اصلي مذاكرات اقلیمی كوپ 27 در شر...
1401 / 08 / 29
- 1276
«سازمان ملی مهاجرت»: نه «ملی» و نه دربرگیرنده‌ی همه ابع...
1401 / 08 / 24
- 3473
فرار مغزهای پزشکی
1401 / 08 / 11
- 1187