به گزارش روابط عمومی رصدخانه مهاجرت ایران، نشست اختصاصی رونمایی از سالنامه مهاجرتی ایران برای خبرنگاران کشور رونمایی شد. در این نشست که میان ۱۴ خبرگزاری از کشور برگزار شد به معرفی سالنامه مهاجرتی ایران ۱۴۰۱ و رصدخانه مهاجرت ایران پرداخته شد.

فعالیت اصلی رصدخانه تهیه و انتشار گزارش‌ها، ویژه‌نامه‌ها، مستندات، گاه‌نامه‌های مشترک با نهادهای عمومی و خصوصی و در رأس همه‌ی آن‌ها انتشار سالنامه‌های مهاجرتی است.

سالنامه مهاجرتی ایران ۱۴۰۱ دربردارنده آخرین آمار و ارقام مهاجرت‌ از/به ایران است. این گزارش، که در حال حاضر کامل‎‌ترین تصویر مهاجرتی کشور را ترسیم می‌کند، شامل ده فصل است:

در این بخش جایگاه ایران در برخی از شاخص‌های جهانی منتخب نشان می‌دهد که ایران به جز در شاخص جهانی نوآوری (رتبه 53 جهانی) در بقیه شاخص‌ها وضعیت خوبی ندارد:

  رتبه ۱۴۱ در شاخص صلح جهانی میان ۱۴۶ کشور

رتبه ۱۰۲ در قدرت نفوذ گذرنامه میان ۱۱۶ کشور

رتبه ۸۴ در سیستم بهداشت میان ۹۶ کشور جهان را دارد.

جمعیت ایرانیان (افراد متولد ایران) در 20 کشور با بیشترین جمعیت ایرانی در جهان حدود 2 میلیون نفر تخمین زده می شود.

آمریکا، کانادا، آلمان، ترکیه و انگلستان مهم‌ترین کشورهای مقصد مهاجران ایرانی بوده‌اند.

در سال هاي 2010 تا 2021 به طور متوسط سالانه حدود 86 هزار ویزا یا اجازه اقامت غیر توریستی برای ایرانیان در اروپا، آمریکای شمالی و استرالیا ترکیه و سایر کشورهای OECD صادر شده است.

 تعداد دانشجویان ایرانی در خارج از کشور طی یک دو دهه گذشته روند صعودی داشته و از تراز 17 هزار دانشجو در سال 2000 ميلادي به تراز 66 هزار دانشجو در سال 2020 رسیده است.

رتبه دانشجو فرستی ایران در بازه زمانی 2000 تا 2020 از رتبه 26 در جهان به رتبه 17 تغییر یافته است.

آمريكا، آلمان، ترکیه، کانادا و ایتالیا به ترتيب پنج مقصد اصلی دانشجویان ایرانی در دنیا هستند.

در فصل مهاجرت‌های بازگشتی

تحليل يافته‌هاي گالوپ در سال 2018 حاكي از آن است كه ميل به بازگشت در ميان مهاجران ايراني يك درصد است كه در مقايسه با ميانگين جهاني هفت درصد، فاصله قابل توجهي دارد.

ایرانیان در سه سال اخیر (2019 تا نیمه اول 2022) از دو کشور کانادا و انگلستان بیش از 2000 ویزای استارتاپ، کارآفرینی، سرمایه‌گذاری یا خود‌اشتغالی دریافت کرده‌اند.

ایرانیان در 12 سال اخیر سالانه به طور متوسط در حدود 12 هزار ویزا یا اجازه اقامت موقت و دائم کاری در مقاصد آمریکا، کانادا، استرالیا، انگلستان و اتحادیه اروپا صادر دریافت کرده اند.

ایرانیان، دهمین ملیت از نظر تعداد یونیکورن‌های تاسیس شده در آمریکا هستند.

اما در سال‌هاي 2020 و 2021 اولین مشتریان خانه های ترکیه‌ بودیم.

اما در سال 2022 روسيه و ايران به ترتيب رتبه‌هاي اول و دوم خريد خانه در تركيه را داشتیم.

• در سال‌های 2020 و 2021 مجموعا 1661 شركت با مشاركت اتباع ايراني در تركيه تاسيس و درکل 22 میلیون و 190 هزار 63 دلار براي ثبت شركت هزينه شده است.

• طبق سرشماری سال ۲۰۱۸آمریکا ۲۹هزارنفر ایرانی در کل بخش بهداشت و درمان آمریکا فعال بوده اند که 24 هزار نفر آنها در مشاغل تخصصی و 5 هزار نفر آنها در مشاغل مراقبتی مشغول به فعالیت بوده اند. در میان آن‌ها هشت هزار نفر پزشک و جراح بوده‌اند که 26 درصد فعالان ایرانی در بخش سلامت آمریکا را تشکیل می‌دهند.

• سال 2022 میلادی، 142 هزار و989 ایرانی در کشورهای مختلف در وضعیت پناهندگی قرار داشتند.

• آلمان همواره یکی از مقاصد اصلی پناهندگان ایرانی در سال‌های اخیر بوده است به طوری که در سال 2021 میلادی، حدود یک سوم اتباع ایرانی در وضعیت پناهندگی در جهان در آلمان زندگی می‌کردند.

•

در فصل مهاجرت های اقلیمی: در حالیکه سازمان بین‌المللی مهاجرت تاکید کرده که تا سال 2050، حدود 200 میلیون نفر در نتیجه تغییرات محیطی و اقلیمی ممکن است به صورت دائم یا موقت در داخل کشور خود یا خارج از کشورشان آواره شوند: ایران با افزایش 2.6 درجه سانتیگراد میانگین دما و کاهش 35 درصدی بارندگی در دهه‌های بعدی مواجه می شود و این یعنی بر اساس تغییرات اقليمي کنونی و حقایق گرمایش در ایران، واقعیت تغییر اقلیم ایران شدیدتر از منطقه خاورمیانه است.

در این پیمایش که با همراهی پلتفرم کاریابی جاب ویژن، مکتب خونه و دانشگاه علوم پزشکی کرمان برگزار شد به نتایج زیر رسیدیم: تمایل به مهاجرت به غیر از گروه پزشکان و پرستاران، که تمایل به مهاجرتشان بیش از 60 درصد بوده است.

تمایل به مهاجرت در میان گروه «کارکنان »، «مدیران میانی» و همچنین «کارآفرینان و مدیران ارشد» از سایر گروه‌ها بالاتر و در تراز 70 درصد است. این میل برای گروه‌های «دانشجویان و فارغ‌التحصیلان» و «دانشجویان خارجی در ایران» 66 درصد است.

بی‌ثباتی اقتصادی و وجود فساد نهادینه شده در کشور ، شرایط تحریم ایران و نوسان قیمت ارز، تورم و شرایط اقتصادی از جمله عوامل مهم تاثیر گذار بر میل به مهاجرت این گروه ها ذکر شده است.