گروههای حقوق بشری آمریکا تصمیم دولت جو بایدن، رییس جمهوری، به بازگشت به سیاست مهاجرتی دولت سابق را مورد انتقاد قرار دادهاند. در زمان دولت دونالد ترامپ، متقاضیان مهاجرت که خود را به مرز مکزیک و آمریکا میرساندند باید تا پایان رسیدگی به درخواستشان در دادگاههای آمریکا در مکزیک بمانند. شورای مهاجرت آمریکا تصمیم دولت در این مورد را "روز سیاهی برای ایالات متحده و حاکمیت قانون" توصیف کرده است. جو بایدن این روش را "غیرانسانی" توصیف کرده بود و بعد از انتخاب به ریاست جمهوری آن را به حالت تعلیق درآورد. با از سرگیری این رویکرد هزاران مهاجر در شرایطی خطرناک در مرز مکزیک و آمریکا میمانند. جمهوریخواهان از تصمیم به احیای سیاست قبلی استقبال کرده و آن را راهی برای بازگرداندن نظم به مناطق مرزی آمریکا توصیف کردهاند.
بحران انسانی در مرز مکزیک و آمریکا: تجمع ۱۰ هزار و ۵۰۰ پناهجو زیر پل مرزی
مهاجرت؛ مشکل بزرگ بایدن در مرز آمریکا: شمار مهاجران غیرقانونی در مرز آمریکا به رقمی بیسابقه رسیده است. دولت مکزیک پذیرفته است که در برابر امتیازاتی از جمله کاهش زمان رسیدگی به تقاضای مهاجرت به شش ماه و استفاده از برنامهای در چارجوب برنامه توسعه برای آمریکایی مرکزی با این سیاست، که سیاست ماندن در مکزیک نام دارد، موافقت کند. دولت جو بایدن همچنین یکی دیگر از سیاستهای مرزی مهم دوران دونالد ترامپ را همچنان ادامه داده است. این سیاست که "عنوان ۴۲" نام دارد به دولت آمریکا اجازه میدهد تا مهاجران را به لایل بهداشتی به سرعت اخراج کند.
دلیل بازگشت به سیاست "ماندن در مکزیک" چیست؟
دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق ایالات متحده، برنامهای با عنوان پروتکلهای حمایت از مهاجران اعلام کرد تا بیش از ۶۰۰۰۰ متقاضی پناهندگی را در طول رسیدگی به تقاضای آن به مکزیک بازگرداند. بسیاری از مهاجران چندین ماه در مکزیک در انتظار میماندند و گاه هدف گروههای تبهکار قرار میگرفتند. به گفته سازمان خیریه "حقوق بشر مقدم است"، مهاجرانی که از آمریکا به مکزیک بازگردانده شدند هدف بیش از ۱۵۰۰ مورد آدمربایی، تجاوز جنسی، اذیت و آزار قرار گرفتند. جو بایدن کوتاه مدتی پس از روی کار آمدن این برنامه را به عنوان بخشی از وعده انتخاباتی خود برای عوض کردن سیاستهای مهاجرتی دونالد ترامپ به حالت تعلیق درآورد. در ماه ژوئن امسال، آلخاندرو مایورکاس، وزیر امنیت داخلی دولت او این سیاست را خاتمه یافته اعلام کرد. اما در ماه اوت، قاضی دادگاه فدرال متیو کاکسماریک، که در زمان دونالد ترامپ به این سمت منصوب شد حکم کرد که در نحوه لغو این قانون تخلف صورت گرفته اما دولت بایدن گفته بود به این رای اعتراض میکند. جن ساکی، سخنگوی کاخ سفید روز پنجشنبه گفت که رئیس جمهور بر نظر خود درباره "هزینههای انسانی غیرقابل توجیه" این برنامه اصرار دارد اما افزود که "ما به اطاعت از قانون پایبندیم."
البته برای رفع نگرانی مکزیک اصلاحاتی از جمله محدود کردن زمان رسیدگی به درخواست پناهنگی به شش ماه در این برنامه صورت گرفته است. انتظار میرود که این طرح از هفته آینده در مبادی مرزی تگزاس و کالیفرنیا بار دیگر به اجرا گذاشته شود.
مکزیک چه سودی میبرد؟
تحلیل از ویل گرانت، خبرنگار بیبیسی در مکزیک و آمریکای مرکزی: بار دیگر ثابت شده که مهاجرت به منزله منشور اصلی است که واشنگتن از پشت آن به روابط خود با مکزیک نگاه میکند. به نظر میرسد تعداد کثیر افرادی که به مرز جنوبی ایالات متحده میرسند - و سهمی که در تنزل محبوبیت جو بایدن در نظرسنجیها داشته - باعث شده که او از اینکه قانون قبلی را بار دیگر به اجرا گذاشته خرسند باشد در حالیکه مسئولیت آن را متوجه حکم دادگاه کرده است. با این حال، این سئوال مطرح است که آندرس مانوئل لوپز اوبرادور، رئیسجمهور مکزیک، در قبال موافقت با اجرای سیاست دولت آمریکا یعنی پذیرش هزاران پناهجو در شهرهای مرزی مکزیک هنگام انتظار برای خاتمه روند رسیدگی به تقاضایشان در دادگاههای آمریکا چه توقعی دارد. در ظاهر، او یک یک روکش بشردوستانه هم به این سیاست اضافه کرده که براساس آن، یک جدول زمانی ۱۸۰ روزه برای تکمیل روند رسیدگی به تقاضای مهاجرت و قبول یا رد آن تعیین شده و همچنین مکزیک یک کمک مالی برای اجرای برنامه توسعه با عنوان "کاشت فرصتها" دریافت میکند. اما در واقع قبول این مسیر برای او یک ریسک سیاسی قابل پذیرش است. با توجه به اینکه پناهجویان در دوره رسیدگی به درخواستشان در شرایط دشوار و خطرناکی در مرز سرگردان هستند و در عین حال مشخص هم نیست که در آخر کار تقاضای آنها مورد قبول واقع شود، بسیاری از آنان از تلاش برای رسیدن به آمریکا صرفنظر میکنند و به این ترتیب، فشار بر مکزیک و بحران در مرز آمریکا کاهش مییابد. در همان حال او اهرمهای جدیدی در برابر جو بایدن به دست آورده است.
روز سیاه
تصمیم دولت آمریکا به اجرای قانون زمان ترامپ از سوی گروههای حمایت از مهاجران و بعضی نمایندگان حزب دموکرات در کنگره محکوم شده است. خورخه لووری، مدیر سیاستگذاری شورای مهاجرت آمریکا در بیانیهای با رد "ادعاهای دسته بایدن مبنی بر اینکه میتواند برنامه ماندن در مکزیک را به شیوه ای انسانیتر اجرا کند" گفته است: "امروز روز سیاهی برای ایالات متحده و حاکمیت قانون در این کشور است." به گفته این شورا، جو بایدن حتی مشمولان این برنامه را افزایش داده به نحوی که شامل مهاجران غیراسپانیایی از نیمکره غربی مانند اهالی هائیتی هم شده و به این ترتیب، دامنه برنامه دونالد ترامپ حتی بیش از دوره ریاست جمهوری او گستردهتر شده است. کمیساریای عالی پناهجویان سازمان ملل متحد نیز این اقدام را محکوم کرد و گفته است از همکاری در اجرای این سیاست خودداری میکند. اتحادیه آزادی های مدنی آمریکا گفته که درشرایط کنونی، بازگشت به این سیاست "به سوءاستفاده وحشتناک از مهاجران از جمله شکنجه، تجاوز جنسی و مرگ منجر خواهد شد." اما کوین مک کارتی، رهبر جناح جمهوریخواه مجلس نمایندگان از بازگرداندن این برنامه استقبال کرد. او گفته است که "مایه تاسف است که برای وادار کردن دولت بایدن به به بازگشت به عقل سلیم، حکم قضایی لازم بوده است." کن پکستون، دادستان کل تگزاس هم که یک جمهوریخواه محافظه کار است، تحول اخیر را پیروزی بزرگی دانسته است و گفته است "من به مبارزه برای بازگرداندن امنیت و نظم در طول مرز جنوبی ایالت ادامه خواهم داد تا اطمینان حاصل کنم که این برنامه موجه به طور کامل اجرا میشود."
اما ورونیکا اسکوبار، نماینده دموکرات تگزاس در کنگره به روزنامه هیل گفته که این سیاست "ارزشهای ما را به عنوان یک کشور تخریب میکند" و به منزله "تخطی از رویه قضایی منصفانه برای رسیدگی به درخواست پناهندگی است."
او از کاخ سفید خواست تا به شدت با حکم دادگاه مبارزه کند و از آقای بایدن به دلیل خودداری از اصلاح این دستور بعد از نزدیک به یک سال از دوره ریاست جمهوری او انتقاد کرده است. باب منندز، سناتور دموکرات، از آقای بایدن خواست تا "همه تلاش خود را به کار گیرد تا این سیاست مبتنی بر بیگانههراسی و ضد مهاجرت برای همیشه لغو شود."