پس از تجاوز نظامی روسیه به اوکراین در ۲۴ فوریه ۲۰۲۲ مسئله پناهندگان اوکراینی به طور مکرر در اخبار به چشم می‌خورد. در مجموع حدود ۷ میلیون و ۹۷۸ هزار نفر پناهنده اوکراینی در سرتاسر اروپا بوده و حدود ۴ میلیون و ۹۴۰ هزار نفر در برنامه حمایت موقت و یا طرح‌های حمایتی مشابه ثبت شده‌اند . در ابتدا بسیاری بر این باور بودند که سرنوشت جنگ ظرف چند هفته مشخص خواهد شد و برای بسیاری از افرادی که در نهایت از اوکراین خارج شدند رسیدن به این تصمیم چند هفته زمان برده بود . بر اساس پژوهش مرکز رازومکف ، که در بهار سال گذشته انجام گرفته است، بیش از ۷۹ درصد مهاجران اظهار داشتند که به محض تمام شدن جنگ به کشور خود بازمی‌گردند. همچنین ۸۴ درصد پناهندگان تا ماه آوریل، و تنها ۱۵ درصد پس از ماه می از اوکراین خارج شده‌اند.

بنا به گزارش اداره امور مرزی اوکراین پس از ماه می میلادی تعداد کسانی که از مرزها وارد کشور می‌شوند از کسانی که خارج می‌شوند پیشی گرفت. این امر همزمان با عقب نشینی ارتش روسیه از کی‌یف و نواحی شمالی اوکراین بوده است با این حال فهم تمایل و تصمیم به بازگشت در این مقطع تا حد زیادی در گرو فهم اوکراینی‌ها از سرنوشت پایان جنگ در آینده نزدیک است. در پیمایشی که در ماه می توسط موسسه بین‌المللی جامعه‌شناسی کی‌یف انجام شد، نیمی از افراد معتقد بودند جنگ ظرف ۶ ماه آینده خاتمه خواهد یافت، در حالی که تنها ۷ درصد باور داشتند که جنگ ممکن است بیش از یک سال به درازا انجامد. از سپتامبر به بعد امید به پایان زودهنگام جنگ به سرعت محو می‌شد به طوری که درصد کسانی که باور داشتند جنگ ظرف شش ماه آینده پایان خواهد یافت به ۲۸ درصد تنزل یافت. همچنین بر اساس یافته‌های همین موسسه، ۵۴.۷ درصد اوکراینی‌ها در صورت برقرار شدن صلح برای فرزندانشان در اوکراین آینده‌ای متصور هستند. این در حالی است که این رقم در صورت طولانی شدن جنگ به ۴۲.۹ درصد کاهش پیدا می‌کند.

مورد هدف قرار گرفتن زیرساخت‌های تامین برق از ماه اکتبر به این سو به موج تازه‌ای از پناهجویان دامن زده است. سمن‌های فعال در زمینه حمایت از پناهجویان اوکراینی در کشورهای همسایه از افزایش قابل توجه تعداد پناهجویان تا انتهای ماه اکتبر خبر داده‌اند . این مسئله از چنان اهمیتی برخوردار است که بسیاری از مقامات افراد را تشویق کردند که در صورت امکان در ماه‌های زمستان به کشورهای اروپایی رفته و کسانی که تصمیم به بازگشت دارند بازگشت خود را تا بهار سال ۲۰۲۳ به تعویق بیاندازند.

بر اساس پژوهش كميسارياي عالي سازمان ملل در امور پناهندگان UNHCR در ماه می سال گذشته یک سوم افراد دلیل اصلی بازگشت خود را خانواده عنوان کرده‌اند. لازم به ذکر است که بخش قابل توجهی از پناهندگان را زنان تشکیل می‌دهند، چرا که مردان به علت خدمت سربازی اجباری امکان خروج از کشور را ندارند. یک سوم دیگر برقرار شدن امنیت در شهر محل زندگیشان را به عنوان علت بازگشت خود مطرح کرده‌اند (عمده کسانی که این پاسخ را انتخاب کرده بودند ساکن نواحی شمالی و کی‌یف بودند). لازم به ذکر است که مفهوم امنیت ابعاد پیچیده‌ای دارد و تنها به معنای پایان یافتن بمباران نیست. به طور نمونه مساعد بودن شرایط مدرسه کودکان، تامین وسایل مورد نیاز و چشم انداز اشتغال در اوکراین از اهمیت بالایی برخوردار است. بر اساس این پژوهش، درصد کمتری از دلایل بازگشت به معضلات مسکن و اشتغال در کشور میزبان بازمی‌گردد. با این حال ممکن است در طول زمان درصد اهمیت عوامل رانشی مقصد دستخوش تغییر شود؛‌ چرا که با این که ممکن است شرایط دشوار و کمبود امکانات در مراکز پذیرش پناهجویان در کوتاه مدت برای افراد قابل تحمل باشد اما در بلند مدت ممکن نیست. علاوه بر این، مزایای اجتماعی‌ دریافتی اوکراینی‌ها در جوامع مقصد نسبت به ماه‌های اولیه کاهش چشمگیری یافته است، که تامین مخارج بدون اشتغال تمام وقت را دشوارتر می‌سازد.